วันพุธที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2561

เพียโซอิเล็กทริค คืออะไร ใช้งานอย่างไร PIEZO ELECTRIC IS. HOW TO USE IT





13/6/2561 SONGCHAI PRAPATRUNGSEE
เพียโซอิเล็กทริค คืออะไร ใช้งานอย่างไร PIEZO ELECTRIC IS. HOW TO USE IT

เพียโซอิเล็กทริค PIEZO ELECTRIC
เป็นอุปกรณ์ตรวจวัดแรงกล เช่น
แรงดัน การสั่น การกระแทก หรือแรงกระทำอื่นๆ
จะเปลี่ยนพลังงานกล ให้เป็นพลังงานไฟฟ้า
ในทางกลับกัน เมื่อให้พลังงานไฟฟ้าแก่ เพียโซอิเล็คทริค
ก็จะเปลี่ยนเป็นพลังงานกลได้เช่นกัน

วัสดุ เพียโซอิเล็คทริค (PIEZOELECTRIC MATERIAL)
เป็นเซรามิก ที่มีคุณสมบัติพิเศษ คือ
เมื่อวัสดุที่ได้รับแรงดันไฟฟ้าจะทำให้มีการเปลี่ยนรูปร่าง
(DEFORMATION) เกิดแรงกลซึ่งเรียกว่า
ผลที่เกิดจากเพียโซอิเล็คทริค ผกผันหรือกลับด้าน
(INVERSE PIEZOELECTRIC EFFECT)
  ในทางกลับกัน เมื่อได้รับแรงกล (MECHANICAL FORCE)
จะทำให้เกิดแรงดันไฟฟ้า (VOLTAGE)
เรียกว่า ผลที่เกิดจากเพียโซอิเล็คทริค (PIEZOELECTRIC EFFECT)
  การเปลี่ยนแปลงพลังงานทางกล ให้เป็นพลังงานไฟฟ้า
ด้วยการกด บีบ ดึง หรือการสั่นสะเทือน
โดยพลังงานไฟฟ้าที่ออกจากเพียโซอิเล็กทริกจะเป็นไฟฟ้ากระแสสลับ(AC)

การออกแบบระบบเก็บเกี่ยวพลังงานจากวัสดุเพียโซอิเล็คทริค
โดยการนำแผ่นเพียโซอิเล็คทริค
ต่อเข้ากับ ไอซี เบอร์ LTC3588-1
เป็นไอซี Piezoelectric Energy Harvesting Power Supply
ภายในไอซี จะมีไดโอดบริดเร็คติไฟเออร์ แปลงกระแสสลับเป็นประแสตรง
และต่อCภายนอกไอซีเพื่อลดริพเพิล(RIPPLEแปลว่าไฟกระเพื่อม)
จากนั้นก็เข้าสู่วงจรบั๊คคอนเวอร์เตอร์ (BUCK CONVERTER)
เพื่อลดระดับแรงดันไฟให้ได้ตามที่ต้องการ
หรือจะใช้วงจรบู๊สท์คอนเวอร์เตอร์ (BOOST CONVERTER)
เพื่อเพิ่มระดับแรงดันไฟให้ได้ตามที่ต้องการ
จากนั้นนำไฟที่ได้ ไปเข้าวงจรชาร์จแบตเตอรี่
เพื่อเก็บพลังงานในแบตเตอรี่ลิเธียมไอออนโพลิเมอร์ หรืออื่นๆ
เพื่อไว้จ่ายโหลดต่อไป
โดยการต่อวงจรตาม DATASHEET ไอซีเบอร์ LTC3588-1
ก็สามารถนำแรงไฟไปประยุกต์ใช้งานได้แล้ว
 
วัสดุเพียโซอิเล็คทริค มีในธรรมชาติและจากการสังเคราะห์
ที่พบในธรรมชาติ คือ แร่ควอร์ทซ์ แร่ทัวร์มารีน
ส่วนวัสดุสังเคราะห์ คือ
เลดเซอร์โคเนียไททาเนท (LEAD ZIRCONIA TITANATE) หรือเรียกว่า PZT
เลดไททาเนท เซอร์โคเนท (LEAD TITANATE ZIRCONATE)
และ แบเรียมไททาเนต (BARIUM TITANATE)

อุปกรณ์อิเล็คทรอนิค ที่ใช้เพียโซอิเล็กทริก
สามารถใช้เป็นทรานสดิวเซอร์ (TRANSDUCERแปลว่าตัวแปลงสัญญาณ)
ในอุปกรณ์อัลตราโซนิค (ULTRASONIC) ทางการแพทย์
ลำโพง แอกชิวเอเตอร์ (ACTUATORแปลว่าตัวกระตุ้น)
เป็นอุปกรณ์ประกอบ ที่สำคัญของเครื่องพิมพ์
ชัตเตอร์ในกล้องถ่ายรูป
วาล์วไฮโดรลิก (HYDRAULIC VALVE) เป็นต้น
และในกรณ๊ให้แรงกระแทกแก่วัสดุ จะทำให้เกิดแรงเคลื่อนไฟฟ้า
สามารถใช้จุดแก๊ส (GAS IGNITOR)
ใช้เป็นเครื่องกำเนิดไฟฟ้า (GENERATOR)
ใช้เป็นตัวตรวจจับความดัน (PRESSURE SENSOR) เป็นต้น

เพียโซอิเล็คทริค ใช้ในงานทางด้านวิศวกรรมชีวเวช เช่น
ตัววัดคลื่นเสียงของหัวใจ (ไมโครโฟน)
ตัวรับสัญญาณของเครื่องอัลตราซาวด์
Quartz crystal microbalance (QCM)
ที่มีการประยุกต์ใช้ในการตรวจวัดสารชีวโมเลกุลจำนวนมาก
ตัวตรวจวัดแรง เป็นต้น

สามารถทำประกายไฟในการจุดเตาแก๊สหรือไฟแช็ค
การดีดหรือเคาะผลึกเพียโซอิเล็กทริก
จะทำให้เกิดความต่างศักย์ระหว่างด้าน 2 ด้านของก้อนผลึก
ถ้าต่อสายไฟออกมาก็สามารถทำให้เกิดประกายไฟฟ้าระหว่างขั้วไฟฟ้าได้

ไม่มีความคิดเห็น: